Buku Pegangan Jamu (Jamu Handbook) 4 - Mevrouw J.M.C. Kloppenburg-Versteegh (1862-1948)

Beranda Profil Logo Visi-Misi Motto Inspirasi Dewa Obat Wayang Pengusaha Peracik Produk Artikel Unduhan Kontak Tautan

PULIH MARI BALI WUTUH PURNA WALUYA JATI Buku Pegangan Jamu (Jamu Handbook) 4 Mevrouw J.M.C. Kloppenburg-Versteegh (1862-1948) "Indische planten en haar geneeskracht" verscheen voor het eerst in 1907. Het boek was meteen een succes: binnen enkele maanden volgde een herdruk. Het zou niet de laatste zijn. In 1983 verscheen een uitgave in het Bahasa Indonesia: Petunjuk Lengkap Mengenai Tanam-Tanaman di Indonesia. Dan khasiatnya sebagai obat-obatan tradisionil. Jilid II Bagian medis. In 1998 werd dit gevolgd door Petunjuk Lengkap Mengenai Tanam-Tanaman di Indonesia. Dan khasiatnya mya sebagai obat-obatan tradisionil. Jilid I Bagian Botani. Momenteel is het kruidenboek vooral bekend onder de naam "Wenken en raadgevingen". Alle edities hadden hetzelfde doel, dat mevrouw Kloppenburg in de eerste editie welsprekend uiteen had gezet: "Waarde lezers en lezeressen! Het doel, waarom ik dit boek schrijf, is om bekendheid te geven aan zoveel kostbare planten en wortels, waarvan de meeste slechts als onkruid worden beschouwd. Tot dusver werden de Inlandsche medicijnen wel gebruikt, maar hoe en op welke manier, alsook de naam der planten, dat bleef dikwijls een geheim; een onderzoek werd daardoor geheel onmogelijk gemaakt en dikwijls ging veel wetenschap op het gebied van plantkunde en medicijnen door den dood van die kundige personen verloren. Zooveel het in mijn macht was, heb ik neergeschreven, wat na jaren onderzoek door mij met goed gevolg is aangewend geworden. Er zullen nog heel wat planten zijn, die mij onbekend zijn en veel menschen, die vrij wat meer weten dan ik, daarom moet dit werk dus ook niet als volledig worden beschouwd, na verloop van jaren zullen nog heel wat meer ontdekkingen worden gedaan. Van harte hoop ik dan ook, dat na de uitgave van dit boek een herdruk zal verschijnen met nog heel veel meer recepten van kostbare planten." Zoals bleek uit deze woorden, was het boek voor een groot deel het gevolg van zelfstudie. Daarnaast had mevrouw Kloppenburg veel praktijklessen van haar moeder, Albertina van Spreeuwenburg, gekregen. Ook anderen stonden haar bij met raad en daad. Zo adviseerde de Semarangse apotheker H.F. Tillema haar over de opzet van het kruidenboek.  "Indische planten en haar geneeskracht" was logisch opgebouwd. Na het voorwoord volgden enkele algemene hoofdstukken zoals 'De verzorging van het haar', 'de verzorging van de huid', 'Behandeling Buikziekte' en 'Indische Spruw'. Daarna beschreef mevrouw Kloppenburg in het deel 'Geneeskrachtige Planten' de werking van een groot aantal geneeskrachtige planten en kruiden. Vaak noemde zij bij een recept (dat wil zeggen, de bereidingswijze) van de medicijn het nummer waarmee de plant werd aangeduid in de bijbehorende platenatlas. Bab Têtuwuhan ing Tanah Hindiya Miwah Dayanipun Kangge Jampi Mila kula angarang sêrat punika, supados kawontênanipun têtuwuhan tuwin oyod-oyodan ingkang kathah paedahipun, sagêda kasumêrêpan ing akathah, dene ingkang kula wastani têtuwuhan wau kathah ingkang kaanggêp rêrungkudan kemawon, inggih lêrês ngantos sapriki jampi Jawi sampun kangge, ananging kadospundi kanggenipun sarta rekanipun angangge jampi wau, makatên ugi namanipun tanêman ingkang kangge jampi asring kadamêl wados, mila pangupadosipun katêrangan bab jampi-jampi Jawi asring botên sagêd kadugèn, sarta kawruh bab jampi-jampi wau asring ical sarêng ingkang gadhah kawruh wau tilar ing donya, awit kawruhipun dipun damêl wados. Dene ingkang kula sêrati punika, amung sapintên ingkang sampun kula sumêrêpi, sarta sampun pintên-pintên taun kula titipariksa sarana kula cakakên, nyata prayogi kadadosanipun, bokmanawi taksih kathah têtuwuhan ingkang botên kula sumêrêpi, sarta kathah tiyang ingkang sêsêrêpanipun langkung sangking kula. Mila sêrat punika ugi botên kenging kaanggêp sampun nyêkapi, sawêtawis taun malih saèstu badhe kathah wêwahipun ingkang kasumêrêpan ing tiyang. Ingkang punika pamuji kula, sapêngkêring wêdalipun sêrat kula punika, ing têmbe sagêda kaambalan wêdalipun, mawi kawêwahan katêrangan kathah bab racikanipun têtuwuhan ingkang maedahi kadamêl jampi. Amurih sangsaya têrangipun sêrat kula punika, kula ugi angêdalakên sêrat isi gambaripun têtuwuhan, sakawit sêrat kêkalih wau badhe kula dadosakên satunggal, ananging sarèhning arginipun badhe kawisên, sarta awis ingkang kuwawi tumbas, mila lajêng kula damêl kalih, ewadene supados sampun ngantos kalintu sêrêp, pirêmbag kula, ingkang sami tumbas sêrat kula punika prayogia tumbas sêrat ingkang isi gambar wau pisan. Awit kathah têtuwuhan ingkang ing sanès panggenan asring sanès namanipun, kajawi punika kula kadugi anêrangakên manawi wontên ingkang kirang mangêrtos pangarang kula pratelaning racikan tuwin têtuwuhan, mugi anêdhaa katêrangan dhatêng kula, kula kadugi anêrangakên. Ing wasana sangking pamuji kula, mugi pêpajênganipun sêrat punika, sagêda urup akalihan rêkaosipun anggèn kula ngarang. Kula ingkang ngarang Nyonyah, Y, Kloppênbirêh Pêstih ing Sêmarang. Twee ons daoen saga, twee lepels zoethout, vier lepels jonge asem blaadjes, een groote lepel simaruba, een groote lepel kajoe timor, een dessertlepel ketoembar, een kwart lepel djinten poetih, tien stuks daoen trawas, zeven kajoe oeles. een dessertlepel ketoembar bolong, twee lepels empoe koenir, twee lepels kajoe angin en een lepel schil van dalima poetih. De kruiden worden fijngemalen of fijngestampt, de gedroogde bladeren in de hand verpulverd of fijngesnedenden en er onder gemengd. Voor het gebruik neemt men een lepel vol en zet deze hoeveelheid met een aer blanda flesch water op een zacht arengvuurtje en laat het langzaam koken. Drink hiervan om het uur een paitglaasje vol en, als er beterschap merkbaar wordt, dezelfde hoeveelheid om de twee uur. Buikziekte bij volwassenen - Ontlasting met bloed en slijm recept:203 Buikziekte bij volwassenen - Ontlasting met bloed en slijm gebruikte simplicia: Kajoe angin Usnea barbata Tries. Kajoe timor Grewia salutaris Span. Koenir,koenjit Curcuma longa L. Koenir poetih,koentji pepet Kaempferia rotunda L. Poelasari Alyxia stellata (Forst.) Roem. & Schult. Sidawajah Woodfordia floribunda Salisb. Soga Peltophorum pterocarpum (DC) Backer ex K. Heine Temoe tis Curcuma purpurascens Blume Trawas Tetranthera brawas Blume Dempol lelet Glochidion molle Blume Een ons jonge ketoembelbladeren in de zon gedroogd en met de hand fijngemaakt, twee lepels gestampte kajoe poelasan, twee lepels sidawajah, twaalf daoen trawas, twee lepels kajoe timor, twee lepels koenir, een lepel kajoe angin en twee lepels temoe tis of koenir poetih. Alles goed fijngestampt met uitzondering van de bladeren, die slechts met de hand worden verpulverd. De dagelijksche dosis voor volwassenen is een groote theelepel vol, die met 400 gram water wordt opgezet en tot op de helft verkookt. Als deze hoeveelheid niet spoedig helpt, kan de hoeveelheid kruiden worden verhoogd tot een dessertlepel. Buikziekte bij volwassenen - Ontlasting met bloed en slijm, gepaard met krampen De krampen en de aanwezigheid van slijm met bloed in de ontlasting wijzen op ontsteking in de ingewanden, of er zijn nog te veel vuile stoffen in het lichaam. recept:204 Buikziekte bij volwassenen - Ontlasting met bloed en slijm gebruikte simplicia: Kremah,bajem kremah Alternanthera sessilis (L.) DC. Poelasari Alyxia stellata (Forst.) Roem. & Schult. Sosor bebek Kalanchoe pinnata (Lam.) Pers. Dadap Erythrina subumbrans (Hassk.) Merr. Dempol lelet Glochidion molle Blume Slaolie Djinten manis Pimpinella anisum L. In het laatste geval moet natuurlijk nog gelaxeerd worden. Zijn de ingewanden te zwak, om castorolie te gebruiken, laat de patiënt dan dagelijks een dessertlepel slaolie inslikken. Tegelijkertijd wordt in den loop van den dag het volgende drankje ingenomen. Drie plantjes kremah, enkele anijszaadjes en een stukje kajoe poelasari ter lengte van een vinger worden in 200 gram water vijf minuten gekookt. Men neemt dit in gedeelten binnen den tijd van een uur in. Men verwachte niet, dat in enkele dagen al beterschap merkbaar zal wezen. Deze buikziekte moet langzaam haar verloop hebben, De eigenlijke oorzaak, dat is de ontsteking in de ingewanden of de darmwondjes, is onmogelijk spoedig weg te nemen.